Ο χώρος και η μουσική του

• Παρασκευή 24 Ιουλίου 2020
• ioanna

Ο χώρος και η μουσική του

Sorry, this entry is only available in Greek. For the sake of viewer convenience, the content is shown below in the alternative language. You may click the link to switch the active language.

Κείμενο και φωτογραφίες – Γιώργος Καφαντάρης

Πόσες φορές έχουμε πάει κάπου και νιώθουμε πως ο χώρος που επισκεπτόμαστε ασκεί μια επιρροή πάνω μας; Στη διάθεση μας, στη σκέψη μας, ή ακόμη και στη συμπεριφορά μας;

Κάποιοι θα το πουν “ενέργεια”. Μπορεί αυτή να μην είναι κάτι μετρήσιμο αλλά κάτι, -θές το μυαλό μας, θες όλα τα προηγούμενα φυσικά και ψυχολογικά μας χαρακτηριστικά-  μας κάνει να το νιώθουμε. Κάποιες φορές δεν το νιώθουμε καν την ίδια στιγμή που συμβαίνει αλλά αργότερα, όταν πάψουν οι θόρυβοι ,“η μουσική” και κάτσουμε και αναλογιστούμε τί είδαμε και ακούσαμε. Η μουσική του χώρου, λοιπόν, είναι κάτι που δεν μπορεί να μετρηθεί με επιστημονικά όργανα αλλά είναι καθόλα υπαρκτή στο μυαλό μας.

Μερικές φορές είναι τόσο έντονη που σε εμπνέει να κάτσεις να γράψεις για την εμπειρία σου και να τη μοιραστείς. Έτσι ένιωσα χθες, κατά την επίσκεψη μου στον αρχαιολογικό χώρο του Σουνίου,  στον ναού του Ποσειδώνα. Ένα μέρος που έχω επισκεφθεί πάμπολες φορές, και πάντα ασκεί μια υποβλητικότητα και επιρροή στη σκέψη μου, αλλά καμιά τους δεν συγκρίνεται με τη χθεσινή.

Είχαμε την τύχη όλοι οι παρευρισκόμενοι να γίνουμε μάρτυρες μιας μουσικοχορευτικής παράστασης – συναυλίας αρχαίας Ελληνικής μουσικής με το σύνολο “Χρυσέα Φόρμιγξ” και μέλη του μπαλέτου της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, υπό την αιγίδα του ΥΠ.ΠΟ.

Επισκεφθήκαμε, λοιπόν, τον αρχαιολογικό χώρο λίγο πριν δύσει ο ήλιος.
Κάναμε την καθιερωμένη πια βόλτα γύρω από το ναό, είδαμε την απίστευτη θέα του Σαρωνικού, σταθήκαμε λίγο στο σημείο που μπορεί να στάθηκε ο Αιγέας όταν αντίκρισε τα μαύρα πανιά, είδαμε τις υπογραφές των ταξιδευτών του παρελθόντος πάνω στα μάρμαρα, τα φυσικά απομεινάρια ανθρώπων που βρέθηκαν στο ίδιο σημείο μίαν άλλη, μακρινή εποχή. Και αφού φτάσαμε στο χώρο της συναυλίας μετά από όλα αυτά, κάτσαμε στις θέσεις μας και περιμέναμε να δούμε τί θα ακούσουμε και τί θα νιώσουμε…

Για τον γράφοντα ήταν μια εντελώς νέα εμπειρία.

Ξαφνικά, η αρχαία λύρα άρχισε να παίζει στα χέρια του κ. Νίκου Ξανθούλη. Η μουσική του βιολιού, του τσέλου αλλά και η φωνή της κας. Θεοδώρας Μπάκας, όπως και ο αέρας που λυσσούσε, έγιναν όλα ένα σύνολο που σαν να αγκάλιασε τα αρχαία ερείπια και τα φώτισε, με ένα τρόπο που δεν έχω δει ποτέ με κανένα φυσικό ή τεχνητό φως να το κάνει.

Είδαμε τους χορευτές της Λυρικής σκηνής να λικνίζονται με τη μουσική και τα λόγια των ερμηνευτών και ξαφνικά νιώσαμε να γινόμαστε ένα με το χώρο και την ιστορία του. Ο ήλιος κοκκίνισε τα μάρμαρα, που ποιος ξέρει από πότε είχαν να αντηχήσουν αυτούς του ήχους πάνω τους και όλα φωτίστηκαν με τη μελωδία της λύρας. Είναι άραγε τυχαίο που οι αρχαίοι το θεωρούσαν ιερό όργανο και το συνέδεαν με τη λατρεία του Απόλλωνα;

Έχοντας τη φωτογραφική μηχανή στο χέρι και προσπαθώντας να κρατήσω όσο περισσότερα ενθύμια μπορούσα από τούτα τα πρωτόγνωρα, έπιασα πολλές φορές τον εαυτό μου να βρίσκεται σε δίλημμα για το αν θα πρέπει να φωτογραφίσω ή απλά να σταθώ, να ακούσω και να δω.

Σήκωνα τη μηχανή ακούγοντας τη σκέψη μου. “Άκου και δες”. Πάει και αυτό το πλάνο…”Δεν πειράζει το επόμενο” απάνταγα μόνος μου, για να δικαιολογήσω στον εαυτό μου την αδυναμία να δεχτώ και να επεξεργαστώ όλα τα έντονα ερεθίσματα ταυτόχρονα.

Κάπως έτσι πέρασε η ώρα και η συναυλία έφτασε στο τέλος της.
Φύγαμε από το Σούνιο γεμάτοι με ήχους, εικόνες, και φαντασιώσεις με αρχαίους χορευτές να χορεύουν στη μουσική και τον άνεμο παρέα με τους νέους της Λυρικής, μπροστά στα αρχαία μάρμαρα που αντηχούσαν τους στίχους του Σεικiλου:

ΟΣΟΝ ΖΗΣ ΦΑΙΝΟΥ,
ΜΗΔΕΝ ΟΛΩΣ ΣΥ ΛΥΠΟΥ.
ΠΡΟΣ ΟΛΙΓΟΝ ΕΣΤΙ ΤΟ ΖΗΝ,
ΤΟ ΤΕΛΟΣ Ο ΧΡΟΝΟΣ ΑΠΑΙΤΕΙ

Όσο ζεις λάμπε,
καθόλου μη λυπάσαι.
Για λίγο διαρκεί η ζωή,
ο χρόνος απαιτεί την πληρωμή του.